یا زینب

احکام حقوق والدین

خداوند متعال در قرآن مجید نسبت به والدین سه دستور شرعی دارد که لازم است مؤمنین توجه کنند:

1⃣ خداوند متعال در سوره إسراء آیه 23 می فرماید: فلا تقل لهما اف و لاتنهرهما؛ به پدر و مادر اف نگو و با آنها پرخاش و تندی نکن.

بر همین اساس به نظر فقها هر گونه رفتار و کرداری غیر از انجام واجبات و ترک محرمات الهی که سبب اذیت و ناراحتی والدین شود حرام است.

2⃣ خداوند متعال در سوره لقمان آیه 15می فرماید: و صاحبهما فی الدنیا معروفا؛ با پدر و مادر معاشرت نیکو داشته باشید.

 لذا شرعا واجب است که در برابر پدر و مادر برخورد نیکو داشته باشیم و حق بی ادبی کردن به آنها را نداریم.

3⃣ خداوند متعال در سوره بقره و نساء و انعام و إسراء می فرماید: بالوالدین احسانا؛ به والدین احسان کنید.

 که بر همین اساس یکی از مصادیق احسان این است که اگر پدر و مادر انسان یا یکدامشان فقیر باشند بر فرزندان واجب است در صورت توانایی مالی نیاز مادی آنها را مطابق با شانشان تامین کنند.

میخوای بدونی ایمان داری یا نه؟؟
سه تا نشانه ایمان کامل
پيامبر صلى الله عليه و آله:
ثَلاثُ خِصالٍ مَن كُنَّ فيهِ فَقَدِ استَـكمَلَ خِصالَ الايمانِ: اَلَّذى إذا رَضىَ لَم يُدخِلهُ رِضاهُ فى باطِلٍ وَ اِن غَضِبَ لَم يُخرِجهُ مِنَ الحَقِّ وَ لَو قَدَرَ لَم يَتَعاطَ ما لَيسَ لَهُ؛
سه ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان كامل مى گردد: 
1⃣ آن كه وقتى خشنود گردد، خشنودى اش او را به باطل نكشاند (یعنی وقتی خوشحالی به گناه آلوده نشی)

2⃣و خشمش او را به هنگام خشم، از حق برون نبرد(یعنی وقتی عصبانی شدی حد رو نگه داشته باش)

3⃣ و هر گاه توان يافت، به آنچه از او نيست، دست درازى نكند.(یعنی وقتی قدرت پیدا کردی به دیگران زور نگی)

بدترینِ انسانها 

مسلمانان در محضر رسول خدا صلی الله علیه و آله اجتماع کرده بودند، حضرت در ضمن سخنرانی فرمودند: 

«آیا مایلید از بدترین انسان به شما خبر دهم؟»

 گفتند: بلی! یا رسول الله خبر دهید. 

پیامبر فرمودند: «آن کس که خیرش به دیگران نرسد، زیردستش را بزند، و همیشه علاقه داشته باشد تنها غذا بخورد، مبادا کسی در کنار سفره ی طعام او بنشیند.» 

حاضران می‌پنداشتند، از این شخص بدترکسی نیست. 

حضرت فرمودند: 

«از این بدتر هم هست، می‌خواهید او را معرفی کنم؟»

اصحاب گفتند: بلی یا رسول الله! معرفی فرمایید. 

پیامبر فرمودند: «بدتر از او، کسی است که مردم نه امیدی به خیرش دارند و نه از شرش در امانند.»

اصحاب گمان کردند خداوند بدتر از چنین فرد، کسی را نیافریده است. 

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: 

«می‌خواهید از این بدتر را به شما نشان دهم؟» 

اصحاب گفتند: بلی یا رسول الله نشان دهید. 

پیامبر فرمودند: «آدمی که بسیار فحش دهد، لعن و نفرین کند و ناسزا گوید. هرگاه از مسلمانان نزد او نام برده شود، از بدگویی او کوتاهی نکند و هر کس نام او را بشنود، لعن و نفرینش کند.»

 بحار: ۷۲، ص ۱۰۷

اى پسر جان! از دنيا ايمن نباش كه گناهان و شيطان در آن قرار دارند… 

دنيا را زندان خود ساز تا آخرت بهشت تو گردد، اى پسرم! تو نمى توانى كوه را از جاى بركنى، و تكليف به چنين كارى نخواهى شد، پس بلا را بر دوش خود حمل نكن، و خودت را به دست خود به هلاكت نرسان، با شاهان همسايه نشو كه تو را مى كشند، و از آنها پيروى نكن كه كافر مى گردى، با مستضعفان و مستمندان همنشينى كن و با آنها همدم باش. 

پسرم! براى يتيم مانند پدر مهربان، و براى بيوه زن هم چون شوهر دلسوز باش. اى پسر جان! هر كسى كه به خدا عرض كرد: مرا ببخش، آمرزيده نمى شود، زيرا انسان با عمل و اطاعت الهى آمرزيده خواهد شد، اى پسرم! اول همسايه بعد خانه، اول رفيق، بعد سفر، اى پسرم! تنهايى بهتر از همنشينى با نااهل است، همنشينى صالح بهتر از تنهايى است، حمل سنگ و آهن سنگين بهتر از همنشينى بد است… 

اى پسرم! هر كس زبانش را كنترل نكند، پشيمان مى شود. 

اى پسرم! با بزرگترها مشورت كن، و از مشورت با كوچكترها شرم نكن، از همنشينى با فاسقان بپرهيز، زيرا آنها سگهايى هستند، اگر چيزى را در نزد تو بيابند مى خورند، و گرنه تو را سرزنش و رسوا مى سازند، دوستى آنها اندك و ناپايدار است.

آداب مسافرت از مكتب لقمان - عليه السلام - 

امام صادق - عليه السلام - فرمود: لقمان (در مورد آداب مسافرت) به پسرش چنين مى فرمود: هنگامى كه با جمعى مسافرت مى كنى، در كارهايت با آنها مشورت كن، و با لبخند فراوان با آنها روبرو شو، در مورد زاد و توشه ات، نسبت به آنها سخاوتمند باش، هنگامى كه تو را صدا زنند، دعوت آنها را اجابت كن، و اگر از تو كمك خواستند، آنها را يارى كن، در سه چيز بر آنها پيش دستى كن: ۱. سكوت طولانى ۲. زياد خواندن نماز ۳. سخاوت در مورد مركب و آب و غذا، هرگاه همراهان از تو گواهى به حق طلبيدند، گواهى ده، و اگر خواستند با تو مشورت كنند، براى به دست آوردن نظر صحيح، كوشش كن، و بدون انديشه و توجه و دقت كامل، پاسخ مگو، و تمام نيروى تفكّرت را براى جواب مشورت به كار گير، كه هر كس در پاسخ مشورت، خالصترين نظر خود را اظهار نكند، خداوند نعمت تشخيص و انديشه را از او مى گيرد. 

هنگامى كه ببينى همراهان تو راه مى روند و تلاش مى كنند، با آنها همكارى كن، دستور كسى را كه از تو بزرگتر است بشنو. 

«وَ اِذا اَمَرُوكَ بِاَمْرٍ وَ سَألُوكَ فَقُلْ نِعَمْ، وَ لا تَقُلْ لا، فَاِنَّ لا، عَى وَ لُؤْم ؛ 

اگر از تو تقاضاى مشروع كردند، جواب مثبت بده و بگو آرى، نگو نه، زيرا نه گفتن نشانه عجز و ناتوانى و موجب سرزنش است… » 

هرگز نماز را از اول وقتش تأخير نينداز، و فورى اين دَين را ادا كن، و با جماعت نماز بخوان هر چند در سخت ترين شرايط (روى آهن تيز) باشى، اگر مى توانى از هر غذايى كه مى خواهى بخورى، قبلاً مقدارى از آن را در راه خدا انفاق كن… در سفر به هر جا كه وارد شدى و مدتى در آن جا استراحت كردى، قبل از نشستن، دو ركعت نماز بخوان، هنگام كوچ كردن نيز دو ركعت نماز در آن جا بخوان، و با آن مكان وداع كن، و بر آن و اهلش سلام كن، چرا كه هر زمينى داراى اهل از فرشتگان است، تا سواره هستى كتاب الهى را تلاوت كن، هنگام كار، خدا را تسبيح كن، و هنگام فراغت دعا كن.